KULPIN – Na samo 30 kilometara od Novog Sada, nalazi se bačko selo Kulpin koga još nazivaju Mali Karlovci. To selo poznato je po dvorcu Dunđerskih, brojnim istorijskim ličnostima koji su rođeni u njemu i gastronomskim proizvodima.
Kulpin je nekada bio centar hmeljarstva na ovim prostorima, a danas je mnogima rado viđena turistička destinacija.
U godinama nakon oslobođenja i proterivanja Turaka sa ovih prostora, carica Marija Terezija na osnovu vojnih zasluga porodici Stratimirović daruje oko 10 hiljada jutara zemlje, na koju oni dovode 200 srpskih porodica iz Hercegovine, čiji potomci tu i danas žive. Stratimirovići nedugo zatim grade današnji dvorac, koji je 1879-te prodat porodici Dunđerski.
„Za vreme porodice Dunđerski on je zapravo restauiran i poprimio je današnji izgled. U njihovom posedu bio je 45-te godine, nakon Drugog svetskog rata, sticajem novih okolnosti usvojen je zakon o agrarnoj reformi i njima imanje zajedno sa dvorcem biva oduzeto i nacionalizovano“, saopštio je Filip Forkapić, kustos Poljoprivrednog muzeja u Kulpinu.
Na nekoliko desetina metara od dvorca nalazi se evangelistička kao i pravoslavna crkva, koja je inače zadužbina porodice Stratimirović, podignuta davne 1813. godine. U Kulpinu su rođene brojne poznate ličnosti koje su ostavile trag u srpskoj istoriji, kao što su Mitropolit Stevan Stratimirović, komandant srpske vojske Đorđe Stratimirović i patijarh Georgije Branković.
„Veliki srpski pesnik Laza Kostić često je boravio u Kulpinu. On je tu napisao pesmu Santa Marija dela Salute koju je posvetio svojoj velikoj ljubavi Lenki Dunđerskoj“, dodao je Forkapić.
Početkom 90-ih godina prošlog veka dvorac je pretvoren u poljoprivredni muzej koje je kao takav jedinstven na Balkanu. U muzeju se nalazi oko stotinu mašina i alatki koje svedoče o razvoju poljoprivrede na ovim prostorima. Pored postavke biljne i stočarske proizvodnje, posebno mesto zauzima postavka traktora a jedan od njih vozio je predsednik Tito.
„Osnivanjem poljoprivrednog muzeja, te mašine su prenete sa Sajma, njih oko pedesetak i predstavljaju taj početni fond. Od tada počinje sistematsko prikupljanje predmeta agrarno-tehničkog nasleđa, njihovo izlaganje i prezentovanje ne samo domaćoj publici već i inostranoj“, dodao je on.
Danas Kulpin važi za jedno od sela sa najvećim turističkim potencijalom u Vojvodini. Posetioci tokom obilaska mogu uživati u brojnim kulturnim manifestacijama, parku, dvorcu Dunđerskih kao i gastronomskim specijalitetima koji su karakteristični za ovo podneblje, a to je pre svega kulen.
Српски језик 
Slovenčina 
